El Sanatları

İç Anadolu Bölgesinde yaygın olan el sanatları Amasya ili ve ilçelerinde de yaşamaya devam etmekte ve halkımızın geçimine yardımcı olmaktadır. Yörede devam eden el sanatlarının başlıcaları şunlardır:

Halı-Kilim Dokumacılığı: Genellikle dağ köylerinde uzun geçen kış mevsiminde halıcılık köy kadınlarının geçim kaynağı durumuna gelmiştir. Son yıllarda ilgili kurumlardan da destek ve teşvik gören halıcılık yaygın şekliyle devam etmektedir. Kilim dokumacılığı ailelerin ihtiyacına yönelik olup, pazarlaması yapılmamaktadır. Eski kumaşlar ip gibi kesilip uçları birbirine bağlanıp. Tezgahta dokunur, bu kilimlere “çaput kilim” denir. Daha çok bu çaput kilimler dokunup kullanılmaktadır.

İğne Oyası: Yörede yaşayan genç kızların yaptığı işlerdendir. Bilhassa yemeni oyalamak her genç kız için başlı başına sanat sayılır. Bir genç kızın çeyizinde en az 30-40 oyalı yemeni bulunur. Anadolu kadını tüm zevkini ipekli rengarenk oyalara dökmüştür. Kozadan çekilip boyanan ipekle yapılan oyalar makbüldür.

Ağaç İşleri: Çeşitli harman aletleri, (yaba, dirgen, anadut, tırmık, döğen vs.) ev eşyaları (dibek, kaşık, kepçe, oklava, sofra tahtası) yapımı şeklinde görülmektedir. Daha modernize edilmiş şekilde oymacılık daha ziyade müzik aletlerinin (saz, ud, kanun vs.) yapımı şeklinde sürmektedir. (Güneş, 2002, s.150)

Hasır İşi: Anadolu' da yer yaygısı olarak kullanılan hasır, yörede alışılmışın dışında kalmış yerine mısır soymağından yapılmaktadır. Mısırın üzerini kaplayan yapraklar alınarak birbirine eklenmekte ve hasır olarak dokunmaktadır.

Peştamal -Çarşaf Dokuma ve Bağlama: Özellikle Merzifon yöresinde kamçılı tezgah diye bilinen tezgahlarda dokunur. Merzifon' un Potikli Çarşısı oldukça ünlüdür. Dokunan çarşaflar etekleri ipliklerle çeşitli şekil ve motiflerle bağlanır.

Kırnap-Halat Eğirme: Daha çok Gümüşhacıköy ilçesinde yaşayan bir el sanatıdır. Kendirden, keçi kılından kırnap eğrilerek çuval, kilim, heybe, torba, çeşitli kalınlıklarda halat tamamen ilkel el çıkrıklarında yapılmaktadır.

Teneke Semaver Yapımı: Amasya' nın bağlık ve bahçelik olması Amasyalıların da çaya çok düşkün oluşu nedeniyle (her yerde kolaylıkla kullanılan ) pratik bir semaver yapımı geliştirilmiştir. Tenekeden yapılan semaver, istenen her yerde kolaylıkla yakılabilmektedir. Amasya' ya gelen her yabancının ilgi ve merakla izleyip götürdüğü hediyeler arasında teneke semaver baş sıradadır. Düdüklü olanları daha makbuldür. (Güneş, 2002, s.151)

Hediyelik eşyalar arasında önemli yer tutan teneke semaverlerin çeşitleri de çoğaltılmıştır. Tenekeden daha dayanıklı olması ve ısıyı çabuk iletmesi bakımından bakırdan imal edilenleri de vardır.