İşverenler henüz askerliğini yapmamış ya da asker kaçağı durumun da bir işçi çalıştırıyorsa, hangi durumlarda işverenin askerliğini yapmamış olan işçisinden sorumluluğu olur?

İşveren, askerliğini yapmamış olan işçisinin iş akdini bu nedene dayanarak feshedebilir mi?

T.C. vatandaşı erkeğin, askerlik çağı olarak belirlenen 20-41 yaşları arasında askerlik görevini yerine getirmesi yasal bir zorunluluktur. Belirtmek gerekir ki, askerlik çağı olarak kanunda belirlenmiş 20-41 yaş aralığı içerisinde askerlik görevini yerine getirmekten kaçınmış ve kaçak durumuna düşmüş bir kişi, bu yaş aralığını geçmiş olsa bile kaçak durumunda olmaya devam eder.

İşverenin yanında çalışan işçisi asker kaçağı durumunda ise, askerlik şubesinden işverene bu duruma ilişkin; çalışanın asker yoklaması kaçağı olarak arandığını ve bu nedenle kişinin askerlik erteleme işlemlerini veya askerlik başvuru işlemlerini yapması gerektiğini, içeren tebliğ ulaştırılır.

İşverenin askerlik şubesinden gelen tebligat ile yanında çalıştırdığı kişinin askerlik durumuna ilişkin işlemlerinden sorumluluğu başlamış olur.

Bu durumda, işveren kendisine gelen tebligatta yazı içeriğinde tebliğ edilenleri yerine getirmeli; öncelikli olarak, askerlik şubesinden kendisine gelen yazıyı çalışanına tebliğ etmelidir.

Ancak, işverenin sorumluluğu ilgili yazıyı çalışana tebliğ etmekle bitmemektedir. Zira; yoklama kaçağı, bakaya ya da firari durumdaki asker kaçaklarının tüm kurum ve kuruluşlarda çalıştırılmaları yasaktır.  Bu yasağa uymayan işverenler barış zamanında 3 aydan-1 yıla (tekrar etmesi durumunda 3 yıla) kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (  1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu)

Bu durumda, işveren asker kaçağı çalıştırma suçunu işlememek için, çalışanının askerlik şubesinde gerekli işlemleri yapıp yapmadığını takip etmelidir. Bu da ancak, çalışandan askerlik şubesinde yaptığı işlemlere dair belge ibra etmesini istemekle mümkün olacaktır. İşverenin işçiden talep edebileceği ilgili belgelere; yoklama başvuru kağıdı, aile hekimi muayene evrakları, E-Devlet üzerinden temin edilecek kişinin askerlik başvuru evrakları örnek gösterilebilir.

İşçi, işverene askerlik şubesinde yaptığı işlemlere dair evraklarını sunarsa ve işçinin asker kaçağı durumu ortadan kalkarsa iş akdinin devam etmesinde bir sorun yoktur.

Ancak, işçi askerlik şubesinde gerekli işlemlerini yapmaz ve işverene belgelerini ibraz etmez ise, işveren işçinin iş akdini geçerli nedene dayanarak feshetmesi mümkün hale gelecektir.