Takip ettiğim ve paylaşımlarını faydalı bulduğum Eğitimci-Yazar Dr. Bahar Eriş’ in geçen günlerde yine bir paylaşımına denk geldim. Dilimizde ve zihnimizde olmayan bir kavramı "Akran Nezaketi"ne vurgu yapıyordu. Yazıyı okurken bir kelime gözüme takıldı: Ubuntu. Onun üzerine düşünüp araştırmaya ve bende bir şeyler yazmaya  karar verdim. Araştırdığımda aslında bir düşünce tarzı olduğunu gördüm. Hoşuma gitti. Kullanmış olduğumuz kavramları göz önüne alınca nezaket, birlik ve bizlik düşüncesinin daha çok yayılması gerektiğini düşündüm. Aslında "ben" den "biz" olmaya dönüşmek gibi. Bu düşünce yapısı bir bakalım.

   Afrika'da çalışan bir Antropolog, bir kabilenin çocuklarına oyun oynamayı önerir ve ağacın altına koyduğu meyvelere ilk ulaşanın ödülünün o meyveleri yemek olacağını söyler.
Onlara "Hadi, şimdi başlayın birinci olan ödülü alacak" der.
O anda bütün çocuklar el ele tutuşur, koşup ağacın altına beraber varırlar ve hep beraber meyveleri yemeye başlarlar.
Antropolog neden böyle yaptıklarını sorduğunda şu yanıtı verirler; Bu “Ubuntu” dur. Nasıl olur da diğerleri mutsuz iken birimiz o ödülü yiyebilir ki?
Yani bizlik ve benlik kavramını hayatın her alanında ayıran ince bir çizgidir ubuntu felsefesi. İnsanların birbirlerine bağlılık ve ilişkilerine odaklanan etik  ya da hümanist bir felsfedir. Sözcük Güney Afrika'daki Bantu dillerinden gelmektedir. Ubuntu klasik bir Afrika anlayışı olarak görülmektedir. Yani "Ben, biz olduğumuz zaman benim." sloganı üzerinde şekil alır. Desmont Tutu Ubuntu'yu şöyle açıklar:
Ubuntu'ya inanan bir insan diğerlerine açıktır, diğerlerine olumludur, diğerleri iyi ve yetenekli olduğunda tehdit altında hissetmez, onun daha büyük bir bütünün parçası olduğunu bilmekten gelen bir özgüveni vardır ve diğerleri aşağılandığında, küçük düştüğünde, zülüme uğradığında ya da ezildiğinde kendini de aşağılanmış hisseder."

   Bu yönüyle kavram günümüzde, bir Nguni atasözü olan umuntu ngumuntu ngabantu, yani “kişi diğer kişiler aracılığıyla bir kişidir” prensibiyle iç içe geçmiştir. Bizim kültürümüzde de "anca beraber, kanca beraber." gibi atasözlerimiz var ama ne yazık ki dilimizde genel olarak olumsuz ifadeler yer almaktadır. Bu da yaşantımıza yansır. Neden zorbalık yerine nezaketi, kaba ifade ve davranışlar yerine iletişimi ve kibarlığı tercih etmiyoruz? Bunlar zayıflık değil tam tersi olması gereken bir duruştur.